Những từ vựng khó chuyển ngữ
Thế giới ngôn ngữ như một rương kho báu vậy. Chiếc rương ấy ngập tràn không chỉ ngôn từ, mà cả những cảm xúc, trải nghiệm, những ý niệm văn hóa có thể thách thức quá trình dịch thuật. Những từ vựng độc đáo, những viên ngọc quý khó chuyển ngữ ấy mở ra một cánh cửa độc nhất vô nhị để ta nhìn thấu tâm can một ngôn ngữ, nắm bắt một cảm xúc hay một khái niệm chỉ trong một diễn giải tuyệt đẹp duy nhất.
Bạn thử tưởng tượng xem mình sẽ giải thích “hygge” thế nào với một người chưa từng trải qua cảm giác ấm cúng đầy ưng ý bên lò sưởi lách tách củi cháy giữa đêm đông tuyết rơi. Hay miêu tả cảm giác khát khao cay đắng mà ngọt ngào của “saudade” ra sao với một người chưa từng nhói đau vì nhung nhớ một tình yêu xưa cũ, hay một thời quá khứ giản đơn. Những từ ngữ ấy vẽ nên một bức tranh sống động, vượt qua việc dịch nghĩa đen đơn thuần. Chúng mời gọi ta dấn bước sâu hơn vào trái tim của nền văn hóa bản địa. Từng từ ngữ đều như một chiếc chìa khóa mở ra một góc nhìn mới, nhắc cho ta nhớ rằng ngôn ngữ không chỉ là để giao tiếp. Ngôn ngữ phản ánh lịch sử, giá trị, và phong cách sống của con người.
Giờ thì hãy cùng Premiumtrans bắt đầu một hành trình ngôn ngữ đầy thú vị. Hãy để những từ vựng độc đáo từ khắp các nền văn hóa bắc thành cây cầu đưa ta đến với những vùng đất lạ, để thấu hiểu và trân trọng từng nền văn hóa trên thế giới.
Những từ vựng độc đáo – Phần 1
Mångata – Tiếng Thụy Điển
Bạn đã từng bắt gặp hình ảnh ánh trăng phản chiếu trên mặt nước, tạo thành một vệt sáng như một con đường chưa? Đó là hình ảnh mà mångata mô tả, là ánh trăng phản chiếu trên mặt nước, như một con đường.
Ngoài mångata trong tiếng Thụy Điển, hình ảnh này còn được mô tả chỉ bằng duy nhất một từ trong một số ngôn ngữ khác. Những ngôn ngữ đó là gì, những từ vựng độc đáo ấy được viết như thế nào? Chúng ta sẽ tìm hiểu thêm ở những bài viết sắp tới.
Friolero – Tiếng Tây Ban Nha
Bạn có phải người nhạy cảm với thời tiết lạnh không? Hay bạn có dễ bị lạnh? Nếu có, trong tiếng Tây Ban Nha có một từ để chỉ những người giống như bạn. Đó là friolero. Chỉ một chút gió cũng có thể khiến một friolero rùng mình, và trời lạnh đối với họ đôi khi thật khủng khiếp.
Culaccino – Tiếng Ý
Bạn vừa pha một cốc espresso thật ngon. Bạn đã nếm thử một ngụm. Hương cà phê thật tuyệt vời! Khi bạn nâng cốc lên để tiếp tục thưởng thức, bạn nhận ra trên tấm khăn trải bàn trắng đã xuất hiện một vệt nâu tròn. Ôi chà! Vệt cà phê ở trôn cốc đã lưu dấu culaccino trên bàn mất rồi!
Culaccino là một từ vựng độc đáo trong tiếng Ý để tả vết do trôn cốc tạo ra khi bạn đặt một chiếc cốc lạnh hay bị ướt lên mặt bàn. Cốc espresso vừa rồi của chúng ta chỉ là một ví dụ của culaccino; bất kì vết nước nào cũng có thể được miêu tả bằng từ này.
Prozvonit – Tiếng Séc
Không biết bạn đã từng lâm vào tình cảnh buộc phải nháy máy cho người nào đó để họ gọi lại cho bạn chưa? Có thể vì nhiều lý do mà bạn bắt buộc phải làm điều đó. Người Séc có một từ để mô tả hành động này, đó là prozvonit. Từ vựng độc đáo này được giải nghĩa là hành động nháy máy cho ai đó rồi dập máy trước khi đối phương nhấc máy. Như vậy thì họ sẽ phải gọi lại cho bạn, và đương nhiên họ sẽ là người mất tiền cho cuộc gọi đó. Thật tốt vì giờ ta có thể gọi điện bằng nhiều phương thức miễn phí và không cần phải nháy máy theo kiểu prozvonit rồi!
Backpfeifengesicht – Tiếng Đức
Bạn đã từng gặp người nào có khuôn mặt khiến mình khó chịu đến mức chỉ muốn đấm hay tát vào bản mặt đó một cái chưa? Nếu đã từng, chắc bạn sẽ thích backpfeifengesicht, một từ tiếng Đức mô tả chính xác bản mặt đã từng khiến bạn ngứa ngáy tay chân ấy: Một bản mặt đáng bị đấm!
Trong tiếng Anh có thể sẽ không có diễn giải tương đương, chỉ gói gọn trong một từ cho backpfeifengesicht; ít nhất bạn cũng sẽ cần một cụm từ, hoặc một câu giải nghĩa. Còn trong tiếng Việt, có lẽ “gợi đòn” là từ gần nghĩa nhất với từ vựng độc đáo này!
Bạn đã cùng Premiumtrans khám phá 5 từ vựng độc đáo trên thế giới. Hãy đón chờ phần tiếp theo để khám phá thêm nhiều khái niệm thú vị đã được các quốc gia từ khắp bốn phương gói gọn lại chỉ trong một từ nhé!
Nguồn gốc, lịch sử hình thành và quá trình phát triển của tiếng Việt
