Chắc hẳn chúng ta ai cũng đã từng bị lừa hoặc bị bạn bè trêu đùa vào ngày 1/4 rồi phải không nào ? Ngày Cá tháng Tư, còn gọi là ngày nói dối, là ngày hội vui vẻ, hấp dẫn đối với những người tinh nghịch và hài hước, là ngày mà theo phong tục cũ tại một số quốc gia, bạn bè thường nói dối hay bày trò trêu chọc nhau.
Tương truyền ngày Cá tháng Tư được bắt nguồn từ nước Pháp xinh đẹp. Vào thế kỉ XVI ở Pháp, mùa lễ hội hàng năm bắt đầu vào ngày đầu tháng Tư. Ở thời đó, năm mới được tính bắt đầu từ ngày 1/4 vì ngày này được xem là đầu tiên của mùa xuân. Nhưng vào năm 1582, Hoàng đế Charles IX đã ra lệnh chuyển ngày đầu năm mới về ngày 1/1. Do phương tiện truyền thông còn giới hạn, người ta truyền tin chủ yếu bằng đường bộ nên phần lớn người dân không biết về sự thay đổi đó và vẫn tiếp tục đón năm mới theo lịch cũ. Những người khác tuy biết vẫn cố chấp và tiếp tục đón năm mới như cũ. Trò ngoan cố này bị quy là “ngớ ngẩn” và trở thành trò cười cho thiên hạ. Một số người khi biết được điều này đã lém lỉnh trêu đùa gọi ngày 1/4 năm đó là “ngày nói dối”.
Trong tiếng Pháp, ngày này được gọi là “poisson d’avril” nghĩa là cá tháng tư (poisson – cá). Người đầu tiên đề cập đến khái niệm này là nhà thơ người Pháp d’Amerval. Người ta cho rằng d’Amerval gọi như vậy là bởi tháng tư là tháng của cung Song ngư với biểu tượng hai con cá quấn vào nhau. Đây cũng là thời điểm các loài cá sống trong vùng biển có nhiệt độ ôn hòa như cá thu dễ bị đánh bắt do đi riêng lẻ. Do đó, “Cá tháng Tư” ám chỉ sự khù khờ, ngốc nghếch.
Trong dân gian, trẻ em châu Âu thường rủ nhau trêu ghẹo người khác trong ngày 1/4 bằng cách viết những dòng nhạo báng lên con cá bằng giấy rồi lén dán nó lên lưng họ. Theo thời gian, các trò chọc ghẹo phát triển theo hình thức nói dối, bày trò lừa gạt. Trò đùa ngày 1/4 ngày càng lan rộng, từ Pháp sang Anh và Scotland (thế kỷ XVIII) rồi đến phần lớn châu Âu và các thuộc địa của Pháp và Anh ở châu Mỹ.
