Kỹ năng dịch thuật – Mách bạn 5 bí quyết để trở thành biên dịch viên chuyên nghiệp!
Dịch thuật là một công việc đòi hỏi sự trôi chảy, tỉ mỉ và liên tục phát triển. Bởi vì ngôn ngữ cũng không ngừng vận động và thay đổi. Mỗi ngôn ngữ phải thay đổi để bắt kịp sự phát triển của thế giới. Do đó, biên dịch cũng cần phải tìm tòi và nâng cao năng lực của bản thân. Có vậy, bạn mới có thể thực hiện công việc của mình một cách trôi chảy và thành thục.
5 bí quyết cải thiện kỹ năng biên dịch dành cho các dịch giả tự do và chuyên nghiệp:
1. Đọc! – Kỹ năng dịch thuật
Cách hay nhất để giúp ngôn ngữ dịch của bạn mang tính đương đại hơn, phù hợp với ngữ cảnh và đủ nghĩa là hãy đọc thật nhiều thông tin và tài liệu bằng tiếng nước ngoài nếu có thể. Hãy coi cuốn từ điển của bạn chính là người bạn đồng hành thân thiết. Bạn hãy dành thời gian đọc từ điển để nâng cao vốn từ vựng của bản thân.

Thứ hai, hãy đọc thêm càng nhiều càng tốt:
- Báo, tạp chí, sách
- Các ấn phẩm địa phương khác
để cập nhật và tiếp thu:
- Những xu hướng mới
- Sự kiện, sắc thái văn hóa
- Thuật ngữ sử dụng riêng trong từng ngôn ngữ và lĩnh vực nghiên cứu
Cuối cùng, hãy dành thời gian đọc càng nhiều càng tốt các bài báo đã được dịch bởi những biên dịch có thâm niên trong nghề hay đồng nghiệp của bạn để tự rút ra các mẹo và thủ thuật riêng cho mình.
2. Giao tiếp
Thực hành giao tiếp với người bản xứ bằng ngôn ngữ mà bạn đang sử dụng càng nhiều càng tốt. Không có cách nào tốt hơn để học một ngôn ngữ là bằng cách:
- Thường xuyên giao tiếp với người bản xứ
- Trao đổi với các chuyên gia nói ngôn ngữ đó
Đây là một cách hay giúp bạn lựa chọn những sắc thái như thông tục hay tiếng lóng trong ngôn ngữ đích một cách phù hợp.
3. Trau dồi kiến thức chuyên môn kỹ năng dịch thuật
Theo thời gian, biên dịch thường theo đuổi một lĩnh vực hay chuyên ngành cụ thể. Trau dồi kiến thức giúp họ xây dựng danh tiếng và sự nghiệp của bản thân. Đây là một hướng đi đúng đắn và khôn ngoan. Cách này giúp bạn:
- Nâng cao năng lực thể hiện trước khách hàng
- Ghi điểm với nhà cung cấp dịch vụ ngôn ngữ
Bạn sẽ dễ dàng tìm kiếm công việc biên dịch tự do hoặc những yêu cầu dịch tài liệu chuyên ngành. Những gì bạn nên làm để nâng cao hồ sơ năng lực của mình là bổ sung thêm bằng cấp hay chứng chỉ chuyên ngành và làm việc như một chuyên gia trong lĩnh vực đó.
4. Dịch ngược
Nếu bạn đã quen và thoải mái với việc dịch thuật từ tiếng Anh sang ngôn ngữ khác, bây giờ bạn hãy thử thực hiện dịch theo chiều ngược lại xem. Cách này không chỉ giúp bạn nâng cao hiểu biết về sự liên hệ giữa hai ngôn ngữ, mà còn có thể khám phá ra những kỹ năng mới trong quá trình dịch thuật hai chiều giữa các cặp ngôn ngữ, giúp bạn mở rộng phạm vi và tăng khả năng nhận các dự án.
5. Sử dụng công cụ CAT nâng cao kỹ năng dịch thuật
Đối với biên dịch viên, làm quen và học cách sử dụng công cụ hỗ trợ dịch thuật CAT là điều vô cùng cần thiết. Công cụ này được xây dựng như các chương trình máy tính, cho phép bạn cải thiện tốc độ và chất lượng dịch thuật. Đồng thời giúp biên dịch đảm bảo tính nhất quán trong toàn bộ văn bản. Tránh bỏ sót các từ hay các dòng, chuẩn hóa dịch thuật các tổ hợp từ hay cụm từ lặp lại nhiều lần. Trong trường hợp nhiều biên dịch cùng thực hiện dịch thuật một dự án, các công cụ hỗ trợ này giúp đảm bảo mọi biên dịch đều làm việc với một bộ từ vựng chuẩn.

Có rất nhiều công cụ CAT trên thị trường như Linguee, SDL Trados, Fluency Now, MemQ, v.v. Tùy thuộc vào mức giá mà bạn có thể chi trả, yêu cầu của khách hàng hay định dạng tệp mà bạn phải thực hiện, bạn sẽ tìm được lựa chọn phù hợp nhất cho mình. Điều quan trọng là các biên dịch đều tin tưởng sử dụng phần mềm dịch thuật và coi công cụ này như một phương tiện để hỗ trợ và cải thiện công việc dịch thuật của họ.
Cuối cùng, với những bất kỳ biên dịch có đam mê, thì cách tốt nhất để nâng cao kỹ năng của chính mình là
Thường xuyên luyện tập biên dịch và viết lách nếu có thể.
Không nhất thiết phải là một dự án mà bạn được trả công, đơn giản chỉ như một bài tập để giúp bạn liên tục phát triển kỹ năng của mình cũng như tối ưu hóa quá trình dịch thuật mỗi dự án. Nếu bạn quan tâm và muốn đọc thêm, các trang web như PREMIUMTRANS.com là một nguồn tài nguyên tuyệt vời, cung cấp những kiến thức cũng như tầm nhìn về sự phát triển trong ngành dịch thuật.