Dịch thuật chuẩn và chính xác

Sự mở rộng nhanh chóng của thị trường toàn cầu đã đem lại những cơ hội chưa từng có cho các doanh nghiệp. Không chỉ mở rộng cơ hội kinh doanh theo cấp số nhân mà còn là sự tiến bộ trong lĩnh vực dịch thuật chuẩn.

Các doanh nghiệp giờ đã có thể chia sẻ hàng hóa, dịch vụ, thông tin đến người dùng bằng ngôn ngữ của mình. Tuy nhiên, sự mở rộng toàn cầu này không phải chỉ là một nỗ lực thông thường. Đây là một cuộc chạy đua với các doanh nghiệp từ khắp nơi trên thế giới. Thách thức đặt ra là phải cân bằng giữa dịch thuật nhanh và chuẩn đáp ứng yêu cầu của khách hàng.

Hiểu rõ các lựa chọn dịch thuật

Cách dịch nhanh nhất là dịch máy. Mặc dù vẫn thường được xem là không đạt tiêu chuẩn, phần mềm này đã phát triển tiến bộ hơn trước. Google dịch, một trong những công cụ dịch máy nổi tiếng nhất trên thị trường và dễ sử dụng. Nhiều công cụ chuyên dụng đã tiến xa hơn và có thể điều chỉnh cho phù hợp với ngữ cảnh.

Dịch thuật được máy tính hỗ trợ thường bị nhầm lẫn với dịch máy, nhưng hai dịch vụ này lại rất khác nhau. Khi dịch thuật có sự hỗ trợ hoặc hướng dẫn của máy tính, người dịch sử dụng máy tính để hỗ trợ quá trình dịch. Phần lớn các bản dịch thông thường và tiêu chuẩn có thể được máy tính xử lý một cách nhanh chóng. Dịch giả cũng có thể chỉnh sửa sao cho phù hợp với văn hóa.

Những lựa chọn phổ biến nhất khi cân bằng giữa tốc độ và chi phí

 

Bản dịch máy

Ưu điểm:

Dịch máy rõ ràng là cách nhanh nhất để dịch tài liệu từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Nếu bạn là một học sinh trung học thì đây là một lựa chọn không tồi. Nếu bạn muốn viết thư cho người thân ở nước ngoài thì dịch máy là một lựa chọn thông minh. Có lẽ lợi ích lớn nhất của dịch máy không nằm ở việc gửi, mà là nhận.

Hạn chế:

Nếu doanh nghiệp hoặc học giả muốn gây ấn tượng thì nên hạn chế sử dụng bản dịch máy. Khi các ngôn ngữ có sự khác biệt đáng kể về phong cách, ngữ pháp và sắc thái văn hóa, máy móc gặp nhiều khó khăn hơn trong việc cung cấp các bản dịch chính xác.

Sự hòa hợp giữa chủ ngữ và động từ là nguyên nhân chính gây ra lỗi ngữ pháp trong dịch máy, nhưng trong các tài liệu kỹ thuật, tài liệu học thuật và tài liệu kinh doanh, nơi coi trọng về các sắc thái văn hóa, thì dịch máy phải đối mặt với thách thức rất lớn.

Bản dịch máy

Ưu điểm:

Theo mức độ từ nhanh đến chậm, bản dịch có sự hỗ trợ của máy tính nhanh hơn bản dịch của con người nhưng chậm hơn đáng kể so với bản dịch chỉ có sự can thiệp của máy. Bản dịch máy và được con người hiệu đính có điểm mạnh là ngay lập tức được kiểm tra về cách dùng từ, ngữ pháp và các khái niệm. Bởi người dịch không phải dịch từng từ, lựa chọn này nhanh hơn bản dịch của con người mà còn ít tốn kém hơn nhiều.

Dịch giả cũng có lợi khi được máy tính hỗ trợ phân tích để xác định cách sử dụng, tần suất sử dụng từ, thay vì phải theo dõi thủ công bằng tay và rà soát lại toàn bộ văn bản đã được dịch ban đầu.

Hạn chế:

Hạn chế cơ bản của bản dịch được máy tính hỗ trợ là sức mạnh của cơ quan dịch thuật và chất lượng bản dịch của dịch giả, và số lượng dịch giả cùng làm việc trong một dự án. Nhiều công ty sử dụng phương pháp dịch có sự hỗ trợ của máy tính phụ thuộc nhiều vào mặt máy tính hơn là yếu tố con người.

Dịch giả có nhiệm vụ biên tập cần phải là chuyên gia trong ngôn ngữ đích, và không chỉ hiểu các từ vựng, ngữ pháp mà còn cả các sắc thái của ngôn ngữ và các khía cạnh văn hóa của bản dịch. Nhiều khi các dịch giả lâu năm không được làm việc trong các dự án hỗ trợ, còn dịch giả mới thì chưa có đủ kinh nghiệm hoặc kỹ năng cần thiết để tạo ra một sản phẩm hoàn hảo.

Một thách thức khác liên quan đến phần mềm hỗ trợ dịch thuật là sẽ có vài biên dịch viên hiệu đính lại bản dịch máy. Với các tài liệu tiêu chuẩn thì đây không hẳn là vấn đề, và kết quả cũng ít khi trở thành vấn đề đáng lo ngại. Tuy nhiên, đối với các tài liệu học thuật, văn bản kỹ thuật hoặc bản dịch cao cấp khác, tính nhất quán của văn bản rất quan trọng và người dịch thường tiếp cận các thành ngữ, biệt ngữ thông dụng và các khía cạnh độc đáo khác của ngôn ngữ theo một cách khác. Sự khác biệt có thể dẫn đến một tài liệu không mạch lạc, khiến người đọc nhầm lẫn, hoặc tệ hơn là đọc và hiểu không chính xác văn bản đó.

Bản người dịch

Ưu điểm:

Bản dịch con người là hình thức dịch chậm nhưng cũng chính xác nhất khi giao cho một người dịch có kỹ năng và đào tạo thích hợp. Đáng ngạc nhiên là khi xử lý các tài liệu kỹ thuật yêu cầu sử dụng nhiều đến các công cụ dịch thuật nhanh, chuẩn, thì một biên dịch viên con người thường không chậm hơn nhiều so với máy dịch. Thế mạnh của một biên dịch viên là sự chính xác. Khi tài liệu yêu cầu mức độ chính xác cao, đặc biệt là khi một ngôn ngữ có ngữ cảnh văn hóa, không thể thay thế một biên dịch viên con người.

Hạn chế:

Giống như có sự khác biệt về chất lượng và hiệu quả của máy tính, điện thoại thông minh, ô tô, luật sư và các hàng hóa và dịch vụ khác, thì biên dịch viên cũng vậy. Nói được hai thứ tiếng không có nghĩa đã đủ tiêu chuẩn để trở thành một dịch giả. Nếu không có chuyên môn về ngôn ngữ học, hiểu biết về sắc thái văn hóa của cả hai ngôn ngữ và khả năng dịch chuẩn tiếng anh chuyên ngành, thì một dịch giả cũng không có điểm mạnh gì vượt trội hơn một chiếc máy dịch.

Trong dịch thuật, chỉ cần một lỗi nhỏ cũng có thể khiến bạn mất điểm trong mắt khách hàng quốc tế. Nếu có quá nhiều lỗi trong bản dịch, bạn thậm chí có thể mất danh tiếng. Khi bản dịch đưa ra ít thông tin hơn kiến thức chuyên môn, khách hàng có thể tự hỏi rằng bạn đã bỏ qua và cắt bớt phần nào nữa. Nếu bạn sẵn lòng đốt cháy giai đoạn dịch thuật chuẩn, thì có thể đi tắt bỏ qua những phần nào?

Mặc dù không có một phong cách dịch thuật chung cho tất cả mọi người, nhưng có một sự thật kỳ lạ đúng với mọi hoàn cảnh: dịch thuật chuẩn từ đầu sẽ tốn ít chi phí hơn là phải sửa lỗi để có một bản dịch hoàn hảo.