Những hạn chế trong dịch máy

Nếu hỏi bất kỳ sinh viên ngoại ngữ hay dịch giả nào về các công cụ trực tuyến như Google Dịch, Bing Translator, Babblefish, bạn sẽ nhận được những lời phàn nàn về hiệu quả của những công cụ này. Lý do là vì dịch máy không phải lúc nào cũng đem lại kết quả chính xác. Đôi khi dịch máy còn gây khó khăn cho người đọc.

Máy dịch tiếng Anh ngày càng trở nên thông minh hơn và được nhiều người sử dụng hơn. Tuy nhiên, chúng chỉ phù hợp với các bản dịch thông thường. Chúng không thể xử lý các tài liệu chuyên ngành.

Về cơ bản, dịch máy sử dụng dữ liệu được thu thập theo thời gian thực. Từ đó, máy dịch sẽ thống kê dữ liệu để đưa ra bản dịch phù hợp nhất. Do đó quá trình này có thể xảy ra nhiều sai sót. Máy dịch thường đưa ra bản dịch cuối cùng dựa trên dữ liệu được cho là phù hợp nhất. Kết quả là bản dịch đó có thể đúng nhưng cũng có thể sai.

Với các bản dịch dùng cho mục đích kinh doanh, người dịch càng phải tránh mắc phải những sai xót không đáng có. Người dịch được đào tạo bài bản về ngôn ngữ đích sẽ cho ra những bản dịch có chất lượng tốt. Bởi lẽ, họ là người có thể xác định sắc thái nghĩa mà máy móc không thể làm được. Sau đây là một số lĩnh vực mà dịch máy vẫn còn nhiều hạn chế.

Dịch máy có ít lựa chọn từ ngữ

Số lượng từ thông dụng trong mỗi ngôn ngữ chính trên thế giới đều có sự khác biệt đáng kể. Ví dụ, tiếng Anh có hơn 171.000 từ thường được sử dụng. Ngoài ra, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Pháp chỉ có 100.000 từ. Ngược lại, tiếng Trung có 340.000 từ thông dụng. Còn tiếng Nhật thì có tới 600.000 từ.

Trong một số ngôn ngữ, một từ có thể có nhiều nghĩa. Điều này gây ra sự nhầm lẫn trong khi sử dụng. Ví dụ, từ “intoxicado” trong tiếng Tây Ban Nha được dùng để mô tả một người đang say xỉn. Tuy nhiên nó còn mang một số nghĩa khác. Một trong số đó là “bị trúng độc” (poisoning). Người dịch có thể hiểu ngữ cảnh trong khi máy móc không thể làm được điều này. Do đó sẽ tránh được việc lựa chọn những từ có ý nghĩa không chính xác.

Dịch máy gặp khó khi xử lý tài liệu y tế và pháp lý 

Cả hai lĩnh vực này đều chứa vốn từ vựng đặc thù. Nó đòi hỏi người dịch phải am hiểu nhiều hơn so với các lĩnh vực khác. Ngoài ra, mỗi quốc gia đều những yêu cầu về mặt pháp lý khác nhau. Ngay cả ở nơi có chung ngôn ngữ như Đức và Áo cũng có khác biệt về mặt pháp lý. Những dịch giả được đào tạo bài bản sẽ có cách xử lý khác so với dịch tự động trên google. Họ sẽ nhận biết được những khác biệt. Từ đó, người dịch sẽ hiệu đính bản dịch máy và cho ra bản dịch có chất lượng tốt nhất.

Khác biệt trong mỗi nền văn hóa giữa dịch máy và người dịch

Máy dịch không thể thích nghi hoàn toàn với những khác biệt trong văn hóa của mỗi quốc gia. Người Mỹ Latinh coi trọng sự lôi cuốn. Trái lại, người Đức lại chú trọng đến tính hiệu quả. Người Hàn Quốc lại thiên về nghiên cứu và đàm phán. Doanh nghiệp có thể thất bại nếu bản dịch không phản ánh được những đặc điểm này.